Birçok medeniyete sahipliği yapan Bitlis Kalesi’nde Ahlat Müzesi başkanlığında başlatılan kazı çalışmaları kapsamında, pişirilmiş topraktan yapılmış künklerden oluşan su dağıtım sistemi bulundu.
Bitlis Eren Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yunus Emre Karasu’nun bilimsel danışmanlığında 20 kişilik ekiple yürütülen kazılarda ortaya çıkarılan buluntularla, kentin tarihine ışık tutulacağı düşünülüyor.
Ortaya çıkarılan su dağıtım sisteminin, geçmişte kalede yaşayanların su ihtiyacını karşıladığı belirtiliyor. 1500’lü yıllarda Osmanlı Devleti döneminde inşa edildiği değerlendirilen su dağıtım sisteminin bulunduğu alanda mimari yapılar, sikkeler, lüle taşları, küpler, kandiller, seramik parçaları, cam, metal ve kemik objeler de gün yüzüne çıkarıldı.
Kültür ve Turizm İl Müdürü Ali Fuat Eker, çalışmaları beş yılda tamamlamayı planladıklarını belirtti ve “Bu yıl çalışmaları çoğunlukla saray yapılarında yoğunlaştık. Burada sikkeler, lüle taşları, kandiller, küpler, seramik parçaları ve çeşitli objeler bulundu. Bunların önemlisi ise künk sistemidir. Bu sistem kaba tabirle su tesisatıdır. Kalenin su ihtiyacının nasıl karşılandığı önemli bir soruydu. Çalışmalarımızda sağlam şekilde bulduğumuz künkle kaledeki sarnıçlara ve Sinan Bey Hamamı’na bu sistemle temiz su sağlandığını kanıtladık.” dedi.
Kazılarda ortaya çıkarılan yapılarda restorasyonu tamamlandıktan kaleyi ziyarete açacaklarını belirten Eker, şunları kaydetti:
“Kaledeki Sinan Bey Hamamı 1530’lu yıllarda yapıldı. Bu sistemin de sarnıç ve diğer yapılara paralel olarak 1500’lü yıllarda yapıldığını değerlendiriyoruz. Kalemizin su ihtiyacı bu iki künk sistemiyle karşılanmış. Eski resimlerde, anlatılanlardan ve halk arasındaki söylentilerden de bildiğimiz üzere, Duav bölgesinden gelen ve kuzeyden kemerlerle kaleye taşınan su, künk sistemiyle sarnıçlara dağıtılmış. Bu sistemle sarayın ve diğer yapıların su ihtiyacı karşılanmış. Bu yılki kazılarla bunu tespit ettik.”