Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Gazze’deki savaşın sona erdirilmesi amacıyla “derhal, koşulsuz ve kalıcı bir ateşkes” çağrısında bulunan bir tasarıyı Çarşamba günü oylamaya hazırlanıyor. Tasarı, tüm rehinelerin serbest bırakılmasını da talep ediyor.
Ancak France24’ün AFP’ye dayandırdığu habere göre tasarının, İsrail’in en büyük müttefiki olan ABD tarafından veto edilme riski bulunuyor. İsrail’in BM Büyükelçisi Danny Danon, metni “utanç verici” olarak nitelendirerek, “İsrail devletinin vatandaşlarını korumasının önüne geçemeyiz. Kaçırılan tüm vatandaşlarımızı geri getirene kadar savaşmayı bırakmayacağız” dedi.
ABD’nin BM Daimi Temsilci Yardımcısı Robert Wood ise ateşkesin rehine serbest bırakılmasıyla ilişkilendirilmesi gerektiğini belirterek, “Bu, en başından beri ilkesel duruşumuzdu ve hâlâ öyle” ifadelerini kullandı.
Savaşın bilançosu ağır
Savaş, Hamas’ın 7 Ekim 2023’te İsrail’e yönelik saldırısıyla başladı. Bu saldırıda 1.206 kişi hayatını kaybetti. İsrail resmi verilerine göre ölenlerin çoğu sivildi. Hamas’ın kontrolündeki Gazze’de ise sağlık bakanlığı, savaş nedeniyle 43 bin 972 kişinin öldüğünü ve bu ölümlerin çoğunluğunun sivillerden oluştuğunu bildirdi. BM, bu rakamların güvenilir olduğunu açıkladı.
251 rehinenin Hamas tarafından kaçırıldığı belirtilirken, İsrail ordusu bu kişilerin 97’sinin hâlâ Gazze’de olduğunu ve 34’ünün ölü olduğunu kaydetti. Savaş nedeniyle Gazze’deki 2,4 milyon kişinin neredeyse tamamı yerinden edildi ve bölgede büyük bir insani kriz yaşanıyor.
BM Güvenlik Konseyi’nin bölünmüşlüğü
Savaşın başlangıcından bu yana BM Güvenlik Konseyi, ortak bir tutum belirlemekte zorlandı. ABD, daha önce birçok kez veto hakkını kullanırken, Rusya ve Çin de farklı zamanlarda benzer adımlar attı. Konseyin bugüne kadar kabul ettiği tasarılar ise “koşulsuz ve kalıcı ateşkes” çağrısını içermedi.
Son tasarı, kuzey Gazze de dahil olmak üzere insani yardımların engelsiz bir şekilde bölgeye ulaşmasını talep ederken, Filistin halkını aç bırakmaya yönelik girişimleri kınıyor. Ancak, Filistin’in BM Daimi Temsilcisi Riyad Mansur, bu metnin yetersiz olduğunu savunarak, “Gazze’nin kaderi, nesiller boyu dünyanın vicdanını rahatsız edecek” uyarısında bulundu.
Mansur, BM Güvenlik Konseyi’nin BM Şartı’nın 7. Bölümü kapsamında, bağlayıcı bir ateşkes çağrısı yapması gerektiğini ifade etti. Ancak, mevcut tasarıda bu tür bir yaptırım maddesine yer verilmedi.
Konseyin oylamadan çıkacak sonuçla savaşa nasıl bir etki yapacağı ise belirsizliğini koruyor.
