Karanlık ormanlarda neredeyse görünmez hale gelen kulaklı orman baykuşları (Asio otus), ışık değiştiğinde gözle görülmeyen bir sırrı ortaya çıkarıyor: Tüylerinde gizli pembe bir ışıltı. Michigan Kuzey Üniversitesi’nden ornitolog Emily Griffith ve ekibi, bu türün göç döneminde topladıkları 99 baykuş tüyünü inceleyerek şaşırtıcı bir sonuca ulaştı: Kanat içlerinde, sadece UV ışığı altında görülebilen floresan porfirin pigmentleri bulunuyor.
Gözle görünmeyen ama kuşlara açık bir renk dili
Porfirinler, kuşlar gibi UV spektrumunu görebilen canlılar için görünür olan bu pembe parlamayı sağlıyor. İnsan gözüyle algılanamayan bu ışık, baykuşların diğer yırtıcılara görünmeden kendi aralarında haberleşmelerine olanak tanıyabilir. Bu da özellikle kur yapma ya da rekabet gibi davranışlarda avantaj sağlayabilir.
Daha yaşlı ve dişi baykuşlarda daha fazla ışıltı var
Griffith’in çalışmasına göre, daha yaşlı baykuşlar ve koyu tüylü (genellikle dişi) bireylerde bu floresan pigmentler daha yoğun. İlginç bir şekilde, genç ya da açık tüylü bireylerde ise bu pigment miktarı vücut ağırlığıyla bağlantılı çıktı. Bu da pigmentlerin bir tür “dürüst sağlık sinyali” görevi görebileceğini düşündürüyor.
Sadece sinyal değil, belki de ısı koruması
Araştırma, parlayan tüylerin sadece iletişim için değil, ısı regülasyonu açısından da rol oynayabileceğini öne sürüyor. Porfirinlerin yumurta kabuklarında ısı yalıtımını artırdığı biliniyor. Benzer şekilde, dişilerin kuluçka döneminde vücut ısısını korumak için iç kanat tüylerinde bu pigmentlerin fazla olması mantıklı bir açıklama olabilir. Erkekler avlanma görevinde olduğu için bu korumaya ihtiyaç duymuyor.
Henüz cevapsız sorular var
Bilim insanları, erkeklerin kur dansı sırasında bu parlamayı sergileyebileceğini ancak dişilerdeki yüksek pigment yoğunluğunun bu teoriyle tam olarak açıklanamayacağını belirtiyor. Ayrıca pigment miktarı sadece cinsiyetle değil, yaş ve vücut büyüklüğüyle de değiştiğinden, kuşların “gizli pembe mesajları” henüz tam anlamıyla çözülebilmiş değil. (ScienceAlert)
